当前位置: 首页 > news >正文

具体数学:和式(四)求和的一般方法

2.5 一般性的方法

2.5.1 问题引入:平方和的挑战

考虑前 nnn 个非负整数的平方和(称为平方金字塔数):
□n=∑0≤k≤nk2,n≥0(2.37) \Box_n = \sum_{0 \le k \le n} k^2, \quad n \ge 0 \tag{2.37} n=0knk2,n0(2.37)

计算前几个值以寻找规律:

nnn012345678910
n2n^2n20149162536496481100
□n\Box_nn01514305591140204285385

从数值难以直接看出封闭形式


2.5.2 解法描述

前人智慧

利用已有数学知识库直接获取结果。

□n=n(n+1)(2n+1)6,n≥0(2.38) \Box_n = \frac{n(n+1)(2n+1)}{6}, \quad n \ge 0 \tag{2.38} n=6n(n+1)(2n+1),n0(2.38)


数学归纳

假设:通过观察小规模值,猜测等价形式:
□n=n(n+12)(n+1)3,n≥0(2.39) \Box_n = \frac{n\left(n + \frac{1}{2}\right)(n+1)}{3}, \quad n \ge 0 \tag{2.39} n=3n(n+21)(n+1),n0(2.39)

归纳证明

  1. 基础步骤n=0n=0n=0 时,□0=0=0⋅(0+12)⋅1/3\Box_0 = 0 = 0 \cdot (0 + \frac{1}{2}) \cdot 1 / 30=0=0(0+21)1/3

  2. 归纳步骤:假设对 n−1n-1n1 成立,则
    3□n=3□n−1+3n2=(n−1)(n−12)n+3n2=n3−32n2+12n+3n2=n3+32n2+12n=n(n+12)(n+1) \begin{align*} 3\Box_n &= 3\Box_{n-1} + 3n^2 \\&= (n-1)\left(n - \frac{1}{2}\right)n + 3n^2 \\&= n^3 - \frac{3}{2}n^2 + \frac{1}{2}n + 3n^2 \\&= n^3 + \frac{3}{2}n^2 + \frac{1}{2}n \\&= n\left(n + \frac{1}{2}\right)(n+1) \end{align*} 3n=3n1+3n2=(n1)(n21)n+3n2=n323n2+21n+3n2=n3+23n2+21n=n(n+21)(n+1)
    故 (2.39) 对所有 n≥0n \ge 0n0 成立。

归纳法的局限**:需要"先猜后证",依赖灵感或观察;无法揭示公式的内在结构


扰动法

扰动平方和(失败)

尝试:对 □n=∑0≤k≤nk2\Box_n = \sum_{0 \le k \le n} k^2n=0knk2 应用扰动法
□n+(n+1)2=∑0≤k≤n(k+1)2=∑0≤k≤n(k2+2k+1)=□n+2∑0≤k≤nk+(n+1) \begin{align*} \Box_n + (n+1)^2 &= \sum_{0 \le k \le n} (k+1)^2 \\&= \sum_{0 \le k \le n} (k^2 + 2k + 1) \\&= \Box_n + 2\sum_{0 \le k \le n} k + (n+1) \end{align*} n+(n+1)2=0kn(k+1)2=0kn(k2+2k+1)=n+20knk+(n+1)

结果□n\Box_nn 项抵消,得到线性和公式:
2∑0≤k≤nk=(n+1)2−(n+1)=n(n+1) 2\sum_{0 \le k \le n} k = (n+1)^2 - (n+1) = n(n+1) 20knk=(n+1)2(n+1)=n(n+1)

扰动法对平方和直接失效,但意外导出线性和公式 ∑k=n(n+1)/2\sum k = n(n+1)/2k=n(n+1)/2
这提示:对更高次幂扰动可能解决低次幂问题


扰动立方和(成功)

定义□□n=∑0≤k≤nk3\Box\Box_n = \sum_{0 \le k \le n} k^3n=0knk3(立方和)

扰动
□□n+(n+1)3=∑0≤k≤n(k+1)3=∑0≤k≤n(k3+3k2+3k+1)=□□n+3□n+3⋅n(n+1)2+(n+1) \begin{align*} \Box\Box_n + (n+1)^3 &= \sum_{0 \le k \le n} (k+1)^3 \\&= \sum_{0 \le k \le n} (k^3 + 3k^2 + 3k + 1) \\&= \Box\Box_n + 3\Box_n + 3 \cdot \frac{n(n+1)}{2} + (n+1) \end{align*} n+(n+1)3=0kn(k+1)3=0kn(k3+3k2+3k+1)=n+3n+32n(n+1)+(n+1)

解出 □n\Box_nn
3□n=(n+1)3−3n(n+1)2−(n+1)=(n+1)[(n2+2n+1)−3n2−1]=(n+1)(n2+n2)=n(n+1)(n+12) \begin{align*} 3\Box_n &= (n+1)^3 - \frac{3n(n+1)}{2} - (n+1) \\&= (n+1) \left[ (n^2 + 2n + 1) - \frac{3n}{2} - 1 \right] \\&= (n+1) \left( n^2 + \frac{n}{2} \right) \\&= n(n+1)\left(n + \frac{1}{2}\right) \end{align*} 3n=(n+1)323n(n+1)(n+1)=(n+1)[(n2+2n+1)23n1]=(n+1)(n2+2n)=n(n+1)(n+21)

最终结果
□n=n(n+1)(2n+1)6(2.38) \Box_n = \frac{n(n+1)(2n+1)}{6} \tag{2.38} n=6n(n+1)(2n+1)(2.38)

扰动法的精髓**: 当直接处理目标和式失败时,升级到更高阶问题(如立方和)可能提供额外方程,从而解出原问题。 这体现了"以退为进"的解题哲学。


成套方法

[!NOTE]

平方和天然满足线性递归关系:
{□0=0□n=□n−1+n2(n>0) \begin{cases} \Box_0 = 0 \\ \Box_n = \Box_{n-1} + n^2 & (n > 0) \end{cases} {0=0n=n1+n2(n>0)
成套方法专为线性递归设计,而 □n\Box_nn 的递归式是最简单的线性非齐次递归(一阶线性,非齐次项为 n2n^2n2

非齐次项 n2n^2n2二次多项式,属于三维多项式空间 。P2=span{1,n,n2}。\mathcal{P}_2 = \text{span}\{1, n, n^2\}P2=span{1,n,n2}我们构建的通用递归式
Rn=Rn−1+β+γn+δn2R_n = R_{n-1} + \beta + \gamma n + \delta n^2Rn=Rn1+β+γn+δn2。精确覆盖P2\mathcal{P}_2P2 空间——参数 β,γ,δ\beta, \gamma, \deltaβ,γ,δ 正是该空间的坐标。

推广递归式
{R0=αRn=Rn−1+β+γn+δn2,n>0(2.40) \begin{cases} R_0 = \alpha \\ R_n = R_{n-1} + \beta + \gamma n + \delta n^2, & n > 0 \tag{2.40} \end{cases} {R0=αRn=Rn1+β+γn+δn2,n>0(2.40)

解的结构
Rn=A(n)α+B(n)β+C(n)γ+D(n)δ(2.41) R_n = A(n)\alpha + B(n)\beta + C(n)\gamma + D(n)\delta \tag{2.41} Rn=A(n)α+B(n)β+C(n)γ+D(n)δ(2.41)

对于 □n=∑k2\Box_n = \sum k^2n=k2

  • □0=0  ⟹  α=0\Box_0 = 0 \implies \alpha = 00=0α=0
  • □n−□n−1=n2=0+0⋅n+1⋅n2  ⟹  β=0,γ=0,δ=1\Box_n - \Box_{n-1} = n^2 = 0 + 0\cdot n + 1\cdot n^2 \implies \beta = 0, \gamma = 0, \delta = 1nn1=n2=0+0n+1n2β=0,γ=0,δ=1

选择特解Rn=1R_n = 1Rn=1(常数函数)
1=1+β+γn+δn20=β+γn+δn2 \begin{align*} 1 &= 1 + \beta + \gamma n + \delta n^2 \\ 0 &= \beta + \gamma n + \delta n^2 \end{align*} 10=1+β+γn+δn2=β+γn+δn2

比较系数

  • β=0,γ=0,δ=0\beta = 0, \gamma = 0, \delta = 0β=0,γ=0,δ=0
  • 初始条件:R0=1=αR_0 = 1 = \alphaR0=1=α

代入解的结构 (2.41)
1=A(n)⋅1+B(n)⋅0+C(n)⋅0+D(n)⋅0=A(n) 1 = A(n) \cdot 1 + B(n) \cdot 0 + C(n) \cdot 0 + D(n) \cdot 0 = A(n) 1=A(n)1+B(n)0+C(n)0+D(n)0=A(n)

结论A(n)=1A(n) = 1A(n)=1(对所有 nnn

选择特解Rn=nR_n = nRn=n(线性函数)

代入递归式 (2.40)
n=(n−1)+β+γn+δn21=β+γn+δn2 \begin{align*} n &= (n-1) + \beta + \gamma n + \delta n^2 \\ 1 &= \beta + \gamma n + \delta n^2 \end{align*} n1=(n1)+β+γn+δn2=β+γn+δn2

比较系数

  • β=1,γ=0,δ=0\beta = 1, \gamma = 0, \delta = 0β=1,γ=0,δ=0
  • 初始条件:R0=0=αR_0 = 0 = \alphaR0=0=α

代入解的结构 (2.41)
n=A(n)⋅0+B(n)⋅1+C(n)⋅0+D(n)⋅0=B(n) n = A(n) \cdot 0 + B(n) \cdot 1 + C(n) \cdot 0 + D(n) \cdot 0 = B(n) n=A(n)0+B(n)1+C(n)0+D(n)0=B(n)

结论B(n)=nB(n) = nB(n)=n

选择特解Rn=n2R_n = n^2Rn=n2(二次函数)

代入递归式 (2.46)
n2=(n−1)2+β+γn+δn2n2=n2−2n+1+β+γn+δn20=(δ)n2+(γ−2)n+(β+1) \begin{align*} n^2 &= (n-1)^2 + \beta + \gamma n + \delta n^2 \\ n^2 &= n^2 - 2n + 1 + \beta + \gamma n + \delta n^2 \\ 0 &= (\delta)n^2 + (\gamma - 2)n + (\beta + 1) \end{align*} n2n20=(n1)2+β+γn+δn2=n22n+1+β+γn+δn2=(δ)n2+(γ2)n+(β+1)

比较系数

  • δ=0\delta = 0δ=0
  • γ−2=0  ⟹  γ=2\gamma - 2 = 0 \implies \gamma = 2γ2=0γ=2
  • β+1=0  ⟹  β=−1\beta + 1 = 0 \implies \beta = -1β+1=0β=1
  • 初始条件:R0=0=αR_0 = 0 = \alphaR0=0=α

代入解的结构 (2.41)
n2=A(n)⋅0+B(n)⋅(−1)+C(n)⋅2+D(n)⋅0=−B(n)+2C(n) n^2 = A(n) \cdot 0 + B(n) \cdot (-1) + C(n) \cdot 2 + D(n) \cdot 0 = -B(n) + 2C(n) n2=A(n)0+B(n)(1)+C(n)2+D(n)0=B(n)+2C(n)

代入 B(n)=nB(n) = nB(n)=n
n2=−n+2C(n)2C(n)=n2+nC(n)=n(n+1)2 \begin{align*} n^2 &= -n + 2C(n) \\ 2C(n) &= n^2 + n \\ C(n) &= \frac{n(n+1)}{2} \end{align*} n22C(n)C(n)=n+2C(n)=n2+n=2n(n+1)

结论C(n)=n(n+1)2C(n) = \frac{n(n+1)}{2}C(n)=2n(n+1)

选择特解Rn=n3R_n = n^3Rn=n3(三次函数,因其差分含 n2n^2n2 项)

代入递归式 (2.46)
n3=(n−1)3+β+γn+δn2n3=n3−3n2+3n−1+β+γn+δn20=(δ−3)n2+(γ+3)n+(β−1) \begin{align*} n^3 &= (n-1)^3 + \beta + \gamma n + \delta n^2 \\ n^3 &= n^3 - 3n^2 + 3n - 1 + \beta + \gamma n + \delta n^2 \\ 0 &= (\delta - 3)n^2 + (\gamma + 3)n + (\beta - 1) \end{align*} n3n30=(n1)3+β+γn+δn2=n33n2+3n1+β+γn+δn2=(δ3)n2+(γ+3)n+(β1)

比较系数

  • δ−3=0  ⟹  δ=3\delta - 3 = 0 \implies \delta = 3δ3=0δ=3
  • γ+3=0  ⟹  γ=−3\gamma + 3 = 0 \implies \gamma = -3γ+3=0γ=3
  • β−1=0  ⟹  β=1\beta - 1 = 0 \implies \beta = 1β1=0β=1
  • 初始条件:R0=0=αR_0 = 0 = \alphaR0=0=α

代入解的结构 (2.41)
n3=A(n)⋅0+B(n)⋅1+C(n)⋅(−3)+D(n)⋅3=B(n)−3C(n)+3D(n) n^3 = A(n) \cdot 0 + B(n) \cdot 1 + C(n) \cdot (-3) + D(n) \cdot 3 = B(n) - 3C(n) + 3D(n) n3=A(n)0+B(n)1+C(n)(3)+D(n)3=B(n)3C(n)+3D(n)

代入已知函数

  • B(n)=nB(n) = nB(n)=n
  • C(n)=n(n+1)2C(n) = \frac{n(n+1)}{2}C(n)=2n(n+1)

n3=n−3⋅n(n+1)2+3D(n)n3=n−3n2+3n2+3D(n)3D(n)=n3−n+3n2+3n23D(n)=n3+3n22+n2D(n)=13(n3+3n22+n2)D(n)=2n3+3n2+n6D(n)=n(2n2+3n+1)6D(n)=n(n+1)(2n+1)6 \begin{align*} n^3 &= n - 3 \cdot \frac{n(n+1)}{2} + 3D(n) \\ n^3 &= n - \frac{3n^2 + 3n}{2} + 3D(n) \\ 3D(n) &= n^3 - n + \frac{3n^2 + 3n}{2} \\ 3D(n) &= n^3 + \frac{3n^2}{2} + \frac{n}{2} \\ D(n) &= \frac{1}{3} \left( n^3 + \frac{3n^2}{2} + \frac{n}{2} \right) \\ D(n) &= \frac{2n^3 + 3n^2 + n}{6} \\ D(n) &= \frac{n(2n^2 + 3n + 1)}{6} \\ D(n) &= \frac{n(n+1)(2n+1)}{6} \end{align*} n3n33D(n)3D(n)D(n)D(n)D(n)D(n)=n32n(n+1)+3D(n)=n23n2+3n+3D(n)=n3n+23n2+3n=n3+23n2+2n=31(n3+23n2+2n)=62n3+3n2+n=6n(2n2+3n+1)=6n(n+1)(2n+1)

结论D(n)=n(n+1)(2n+1)6D(n) = \frac{n(n+1)(2n+1)}{6}D(n)=6n(n+1)(2n+1)

对于平方和 □n=∑k=0nk2\Box_n = \sum_{k=0}^n k^2n=k=0nk2,参数为:

  • α=0\alpha = 0α=0
  • β=0\beta = 0β=0
  • γ=0\gamma = 0γ=0
  • δ=1\delta = 1δ=1

代入解的结构 (2.41):
□n=A(n)⋅0+B(n)⋅0+C(n)⋅0+D(n)⋅1=D(n)=n(n+1)(2n+1)6 \begin{align*} \Box_n &= A(n)\cdot 0 + B(n)\cdot 0 + C(n)\cdot 0 + D(n)\cdot 1 \\ &= D(n) \\ &= \frac{n(n+1)(2n+1)}{6} \end{align*} n=A(n)0+B(n)0+C(n)0+D(n)1=D(n)=6n(n+1)(2n+1)

最终结果
□n=∑k=0nk2=n(n+1)(2n+1)6 \boxed{\Box_n = \sum_{k=0}^n k^2 = \frac{n(n+1)(2n+1)}{6}} n=k=0nk2=6n(n+1)(2n+1)

积分近似

当前所求近似于 y=x2y = x^2y=x2 曲线下面积:
∫0nx2 dx=n33 \int_0^n x^2 \, dx = \frac{n^3}{3} 0nx2dx=3n3

误差分析
定义 En=□n−n33E_n = \Box_n - \frac{n^3}{3}En=n3n3,则
En=En−1+n2−(n33−(n−1)33)=En−1+n−13 \begin{align*} E_n &= E_{n-1} + n^2 - \left( \frac{n^3}{3} - \frac{(n-1)^3}{3} \right) \\&= E_{n-1} + n - \frac{1}{3} \end{align*} En=En1+n2(3n33(n1)3)=En1+n31

求解 EnE_nEn
En=∑k=1n(k−13)=n(n+1)2−n3 E_n = \sum_{k=1}^n \left(k - \frac{1}{3}\right) = \frac{n(n+1)}{2} - \frac{n}{3} En=k=1n(k31)=2n(n+1)3n

最终结果
□n=n33+n(n+1)2−n3=n(n+1)(2n+1)6 \Box_n = \frac{n^3}{3} + \frac{n(n+1)}{2} - \frac{n}{3} = \frac{n(n+1)(2n+1)}{6} n=3n3+2n(n+1)3n=6n(n+1)(2n+1)

[!TIP]

连续与离散的桥梁

  • 积分提供主导项 n33\frac{n^3}{3}3n3
  • 误差项揭示低阶修正
  • 此方法可推广到任意幂次和

二重和式转换

关键转换

[!NOTE]

代数视角:k2k^2k2 的分解
关键洞察:
k2=k+k+⋯+k⏟k 次=∑j=1kk k^2 = \underbrace{k + k + \cdots + k}_{k\text{ 次}} = \sum_{j=1}^k k k2=k k+k++k=j=1kk
对固定的 kkk,将 kkk 自身相加 kkk 次,结果就是 k×k=k2k \times k = k^2k×k=k2
□n=∑k=1nk2=∑k=1n(∑j=1kk)=∑1≤j≤k≤nk \begin{align*} \Box_n &= \sum_{k=1}^n k^2 \\&= \sum_{k=1}^n \left( \sum_{j=1}^k k \right) \\&= \sum_{1 \leq j \leq k \leq n} k \end{align*} n=k=1nk2=k=1n(j=1kk)=1jknk

□n=∑1≤k≤nk2=∑1≤j≤k≤nk(将 k 表示为 j≤k 的计数)=∑j=1n∑k=jnk=∑j=1n(j+n)(n−j+1)2=12∑j=1n[n(n+1)+j−j2]=12n2(n+1)+14n(n+1)−12□n \begin{align*} \Box_n &= \sum_{1 \le k \le n} k^2 \\&= \sum_{1 \le j \le k \le n} k \quad \text{(将 } k \text{ 表示为 } j \le k \text{ 的计数)} \\&= \sum_{j=1}^n \sum_{k=j}^n k \\&= \sum_{j=1}^n \frac{(j+n)(n-j+1)}{2} \\&= \frac{1}{2} \sum_{j=1}^n \left[ n(n+1) + j - j^2 \right] \\&= \frac{1}{2} n^2(n+1) + \frac{1}{4} n(n+1) - \frac{1}{2} \Box_n \end{align*} n=1knk2=1jknk( k 表示为 jk 的计数)=j=1nk=jnk=j=1n2(j+n)(nj+1)=21j=1n[n(n+1)+jj2]=21n2(n+1)+41n(n+1)21n

[!NOTE]
∑j=1nn(n+1)=n(n+1)+n(n+1)+⋯+n(n+1)⏟n 个=n⋅n(n+1)=n2(n+1) \sum_{j=1}^n n(n+1) = \underbrace{n(n+1) + n(n+1) + \cdots + n(n+1)}_{n\text{ 个}} = n \cdot n(n+1) = n^2(n+1) j=1nn(n+1)=n n(n+1)+n(n+1)++n(n+1)=nn(n+1)=n2(n+1)

∑j=1nj=1+2+⋯+n=n(n+1)2 \sum_{j=1}^n j = 1 + 2 + \cdots + n = \frac{n(n+1)}{2} j=1nj=1+2++n=2n(n+1)

∑j=1nj2=□n \sum_{j=1}^n j^2 = \Box_n j=1nj2=n

解方程
□n=12n(n+12)(n+1)−12□n  ⟹  32□n=n(n+1)(2n+1)4 \Box_n = \frac{1}{2} n\left(n + \frac{1}{2}\right)(n+1) - \frac{1}{2} \Box_n \implies \frac{3}{2} \Box_n = \frac{n(n+1)(2n+1)}{4} n=21n(n+21)(n+1)21n23n=4n(n+1)(2n+1)

最终结果
□n=n(n+1)(2n+1)6(2.38) \Box_n = \frac{n(n+1)(2n+1)}{6} \tag{2.38} n=6n(n+1)(2n+1)(2.38)

有限微积分

暂略

生成函数

暂略

http://www.xdnf.cn/news/1267561.html

相关文章:

  • 【linux基础】Linux目录和Windows目录的区别
  • Openlayers基础教程|从前端框架到GIS开发系列课程(19)地图控件和矢量图形绘制
  • SimBA算法实现过程
  • GitHub第三方登录全解析:OAuth 2.0流程详解(适合初学者)
  • 华为实验: 单区域/多区域OSPF
  • 华为实验-VLAN基础
  • ComfyUI——舒服地让大模型为我所用
  • 微信原生小程序 Timeline 组件实现
  • AI大语言模型在生活场景中的应用日益广泛,主要包括四大类需求:文本处理、信息获取、决策支持和创意生成。
  • python学智能算法(三十六)|SVM-拉格朗日函数求解(中)-软边界
  • 算法题(183):质量检测
  • Java异常:认识异常、异常的作用、自定义异常
  • 扣证件照要点
  • 全栈:JDBC驱动版本和SQLserver版本是否有关系?怎么选择JDBC的版本号?
  • 数据结构—二叉树及gdb的应用
  • WebGIS视角下基孔肯雅热流行风险地区分类实战解析
  • 开源智能手机安全相机推荐:Snap Safe
  • Python如何将图片转换为PDF格式
  • PDF编辑工具,免费OCR识别表单
  • 论文阅读-ZeroDCE和ZeroDCE++
  • 【Spring Boot 快速入门】八、登录认证(二)统一拦截
  • elementui input无法输入问题
  • 202506 电子学会青少年等级考试机器人一级理论综合真题
  • 【n8n教程笔记——工作流Workflow】文本课程(第二阶段)——5 自动化业务工作流——0 用例 (Use case)
  • 阿里云 ECS 怎么用 nginx 部署80端口多个网站
  • 大语言模型提示工程与应用:前沿提示工程技术探索
  • Baumer高防护相机如何通过YoloV8深度学习模型实现输电线路塔电缆检测分割(C#代码UI界面版)
  • 图片拆分工具,自定义宫格切割
  • AI 算法优化实战指南:从理论到部署的全流程优化策略
  • Python樱花树