调和级数 敛散性
调和级数的敛散性是一个非常经典的问题。我们来全面分析它。
🧠 调和级数定义
调和级数是指:
∑ n = 1 ∞ 1 n = 1 + 1 2 + 1 3 + 1 4 + ⋯ \sum_{n=1}^{\infty} \frac{1}{n} = 1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + \frac{1}{4} + \cdots n=1∑∞n1=1+21+31+41+⋯
❓ 问题:这个级数收敛还是发散?
答案是:
调和级数发散。
尽管它的项 1 n → 0 \frac{1}{n} \to 0 n1→0,但趋于 0 的速度太慢,无法使级数收敛。
✅ 证明一:分组比较法(经典简单)
我们用分组法来估算其部分和下界:
S = 1 + 1 2 + ( 1 3 + 1 4 ) + ( 1 5 + ⋯ + 1 8 ) + ( 1 9 + ⋯ + 1 16 ) + ⋯ > 1 + 1 2 + 2 ⋅ 1 4 + 4 ⋅ 1 8 + 8 ⋅ 1 16 + ⋯ = 1 + 1 2 + 1 2 + 1 2 + 1 2 + ⋯ \begin{align*} S &= 1 + \frac{1}{2} + \left( \frac{1}{3} + \frac{1}{4} \right) + \left( \frac{1}{5} + \cdots + \frac{1}{8} \right) + \left( \frac{1}{9} + \cdots + \frac{1}{16} \right) + \cdots \\ &> 1 + \frac{1}{2} + 2 \cdot \frac{1}{4} + 4 \cdot \frac{1}{8} + 8 \cdot \frac{1}{16} + \cdots \\ &= 1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{2} + \frac{1}{2} + \frac{1}{2} + \cdots \end{align*} S=1+21+(31+41)+(51+⋯+81)+(91+⋯+161)+⋯>1+21+2⋅41+4⋅81+8⋅161+⋯=1+21+21+21+21+⋯
每一组和都大于 1 2 \frac{1}{2} 21,而这样的组有无穷多组,所以:
S → ∞ ⇒ 调和级数发散 S \to \infty \Rightarrow \text{调和级数发散} S→∞⇒调和级数发散
✅ 证明二:与积分比较
我们比较:
∑ n = 2 ∞ 1 n 与 ∫ 2 ∞ 1 x d x \sum_{n=2}^\infty \frac{1}{n} \quad \text{与} \quad \int_2^\infty \frac{1}{x} dx n=2∑∞n1与∫2∞x1dx
由于 1 x \frac{1}{x} x1 是单调递减的正函数,我们可以使用积分判别法:
∫ 2 ∞ 1 x d x = ln x ∣ 2 ∞ = ∞ ⇒ ∑ n = 2 ∞ 1 n 也发散 \int_2^\infty \frac{1}{x} dx = \ln x \Big|_2^\infty = \infty \Rightarrow \sum_{n=2}^\infty \frac{1}{n} \text{ 也发散} ∫2∞x1dx=lnx 2∞=∞⇒n=2∑∞n1 也发散
所以调和级数发散。
🚧 常见误区提醒
- 有人会以为 “项趋于 0 就收敛” —— ❌ 错的。
- 要收敛,必须项趋于 0 且趋近得够快。
- 比如 ∑ 1 n 2 \sum \frac{1}{n^2} ∑n21 就收敛,因为趋近更快。
✅ 总结
级数形式 | 敛散性 |
---|---|
∑ 1 n \sum \frac{1}{n} ∑n1 | 发散(调和级数) |
∑ 1 n p , p > 1 \sum \frac{1}{n^p}, p > 1 ∑np1,p>1 | 收敛 |
∑ 1 n p , p ≤ 1 \sum \frac{1}{n^p}, p \le 1 ∑np1,p≤1 | 发散 |
如果你想看 变种调和级数(例如交错调和级数) 是否收敛,我也可以继续讲。是否需要?